Liberia in Haar

Lieve trouwe lezers,

Gister ben ik mijn mooie vlechten weer kwijtgeraakt, nadat ze mij meer dan drie weken plezier en irritatie hadden bezorgd. Na een uur vlechtjes uithalen, moest ik mijn haar borstelen en had ik (zoals altijd) het gevoel dat ik al mijn haar aan het verliezen was, en ik kaal was geworden. Terwijl ik dat ontdekte wist ik ook dat ik het over een paar maanden weer laat doen, om het ook in Nederland te kunnen laten zien en om een beetje Afrika mee te nemen naar Nederland. Terwijl ik me dat bedacht, bedacht ik me dat dat eigenlijk ontzettend gek is, tegelijkertijd ontdekte ik dat het een prachtige vergelijking is voor mijn tijd hier in Liberia. Vandaar de titel Liberia in Haar. Deze blog zal gaan over de vergelijking tussen mijn (haar) veldwerk in Liberia en het hebben van Afrikaans nephaar, alles om het een beetje luchtig te houden!

Goed, het haar invlechten zelf was niet een heel fijne ervaring, het was behoorlijk pijnlijk en het duurde me veel te lang. En als je dan blij bent dat het klaar is, dan kun je je hoofd niet normaal bewegen omdat het allemaal extra pijn doet. De eerste nacht is ook pijnlijk, maar als je dan ’s morgens voor de spiegel staat ben je blij met je nieuwe haar, en kun je de pijn even vergeten. Maar toch is het leed daarmee niet geleden. Zo hebben de vlechtjes me gek gemaakt van de jeuk. Echt ontzettend vervelend! En door die vlechtjes kun je ook niet gewoon even lekker krabben, nee je moet op je hoofd slaan om de jeuk weg te krijgen! Nou, ook dit komt overeen met mijn huidige gevoelens hier in Liberia. Soms ben ik blij met dat ik hier ben, maar soms word ik gek van die totaal andere situatie. En ik kan dan ook geen ‘normale’ manier vinden om ermee om te gaan, want dat past niet in deze nieuwe context. Nee, ik moet nieuwe manieren zoeken om met mijn heimwee en verdriet om te gaan, en die nieuwe manier zijn soms wel pijnlijker dan de vertrouwde Nederlandse oplossing: een knuffel!
Buiten de jeuk om, moet je ook iedere avond je haar in een net stoppen of met een hoofddoek bedekken, zodat het zo lang mogelijk mooi blijft, oftewel je moet er zelf aan werken dat het wat wordt. Dat is misschien wel hetgene dat ik het meest vermoeiende vind aan mijn onderzoek in Liberia. Ik moet constant initiatief nemen, constant bedenken wat ik deze dag weer eens zal gaan doen, en ik moet dan ook nog constant bedenken of het wel relevant is voor mijn onderzoek. Kortom, een vermoeiende bezigheid…

MAARRR!! Als ik dat dan doe, als ik iedere keer mijn haar bedek, dan heb ik wel drie weken lang mooi haar, en als ik hier een beetje initiatief neem, dan krijg ik ook wel ontzettend mooie kansen! Zo heb ik hier al mijn eigen rok genaaid, begin ik echt een relatie op te bouwen met de mensen van het vrouwencentrum . Zo werd ik van de week voorgesteld als ‘She is one of us, she is a student of the tailoring workshop!’. Of toen ik gister vroeg of ik over twee weken bij de training mag zijn die ze aan vrouwen geven voor microfinanciering, zeiden ze: ja natuurlijk, je bent nu toch deel van de groep? Grote complimenten eigenlijk! Verder ga ik ook veel met Lorpu om, de weduwe die ik op de markt geholpen heb met verkopen. Vaak zie ik haar aan het eind van de middag wel eventjes, en altijd komt ze op me afrennen en krijg ik een dikke knuffel, terwijl ze me liefkozend haar dochter noemt. Afgelopen zondag heb ik haar geholpen met het verkopen van een soort van oliebollen (gefrituurde deegballen), en gefrituurde bakbanaan (plantain). Zelf krijg ik dan ook meteen al het lekkers voorgeschoteld, en wordt mij verteld dat ik wel dik moet worden zodat ik kan laten zien dat ‘mijn moeder’ goed voor me gezorgd heeft. Verder heb ik vorige week woensdag op het land gewerkt, waar ik met een soort van hak het gras bij de cassave weg mocht hakken. Na een halfuur had ik al de blaren op mijn handen, en was ik nat van de regen. Het gevolg, een verkoudheid, en overal waar ik kom moet ik mijn handen laten zien. Ik heb deze mensen vaak niet zelf verteld dat ik op het land gewerkt heb, maar dat hebben ze weer van anderen gehoord die er dus meteen bij vertellen dat ik blaren had.. Verder heb ik vrijdag met een aantal meisjes gesport. Hier in Liberia is er een speciale sport voor vrouwen: kickbal. Het is een combinatie tussen honkbal, softbal en voetbal. Je hebt een voetbal, die wordt door de ‘pitcher’ naar je toegegooid, de ‘keeper’ moet de bal keihard wegtrappen (het liefst met een mooie boog, maar niet te mooi, dan heb je vangbal), vervolgens moet je naar de verschillende honks rennen, zolang het andere team de bal nog niet heeft. Iedereen was verbaasd om de blanke die kon trappen: She can kick! Of om de blanke die kon rennen: I like to see you running. En ik zelf, ik vond het heerlijk om even alle frustraties eruit te sporten, misschien ga ik het wel introduceren in Nederland! 

Een laatste activiteit waar ik enorm van genoten heb, vond vorige week zaterdag plaats. Die dag was er een programma van de land commission, die de mensen meer bewust wil maken over land issues in Liberia. Het vrouwencentrum werd gebruikt voor de bijeenkomst, en om de mensen hier bewust te maken over dit evenement, moesten de vrouwen die ochtend in T-shirts van de commissie door de stad marcheren. En ik… Ik heb leuk meegedaan! En het was fantastisch! Het leuke vond ik vooral dat veel van deze vrouwen ook in 2003gemarcheerd hebben voor vrede, en dat ze nog steeds zo’n belangrijke functie vervullen. Ook de bijeenkomst zelf was leuk. Er werden hele land conflicten uitgespeeld met drama (ik heb dubbel gelegen van het lachen, jullie krijgen de filmpjes nog wel te zien!), of er werden liedjes over de landcommission gezongen alsof het top-40 nummers zijn (Ook dit krijgen jullie nog wel te horen). Oftewel, een informatieve en gezellige bijeenkomst!

Kortom, het leven van een Liberiaanse vrouw is dus erg divers, maar wel erg vermoeiend als het allemaal nieuw is, en je toch geen ‘echte’ bent. Maar zoals ik al zei het is als met de vlechtje, als je ze hebt is het soms irritant, maar als je ze niet meer hebt voel je je kaal. Zo zal het straks vast ook zijn als ik weer terug ben (nog 93 dagen!). Nu vind ik het lang niet altijd leuk, soms totaal niet, maar straks zal het ook wel weer gek zijn om weg te zijn. Dit moet ik maar goed onthouden, zodat ik nu zoveel mogelijk kan proberen te genieten.

Heel veel liefs vanuit Liberia

PS. Het belangrijkste ben ik jullie al 3 keer vergeten te vertellen. Ik heb ook een echte Liberiaanse naam! Cyrea (je spreekt het uit als Shannèe). Het betekent zo iets als goede reis, reizen is goed, reizen is een zegen. Helaas stopt hier ook wel mijn belangrijkste kennis van de Kpelle-taal..